Voor de bovenbouw van het basisonderwijs is de les "Muziek in de Prehistorie" bijna beschikbaar. Deze les zal binnenkort op een vernieuwde website worden geplaatst. Bij de les behoort een leskist waarin replica muziekinstrumenten zijn opgenomen.

 

Binnenkort zal een nieuwe les aan de lessenserie op deze website worden toegevoegd. Het betreft de les "De Archeloog" voor groep 3/4 van het basisonderwijs. De les is vervaardigd door Eline van Raaij en Annemein Schluck. Zij hebben de afgelopen periode gewerkt aan het ontwerpen van dit lespakket. Beiden studeren de studie vaktherapie bij de HAN Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Het lespakket hebben zij geschreven als stageopdracht vanuit de Minor kunst en cultuur. De opdrachtgever is de werkgroep Educatie van de de AWN, de Vereniging van Vrijwilligers in de Archeologie. 

Eline en Annemein kregen als opdracht mee dat het lespakket binnen de archeologie moest gaan over het onderwerp ‘Verzamelen’. Zij hebben onderzoek gedaan naar wat archeologie eigenlijk precies is en hoe het onderwerp verzamelen daar een rol in speelt. Daarna hebben zij onderzoek gedaan naar hoe een lespakket eruit moet zien en waar het aan moet voldoen. Na het literatuuronderzoek zijn zij aan de slag gegaan met het verzamelen en samenvoegen van verschillende opdrachten en lessen. Hieruit is uiteindelijk het lespakket "De Archeoloog" ontstaan. Het lespakket bestaat uit twee delen. Het eerste deel is bedoeld als handleiding voor de docent. Het tweede deel bestaat uit werkbladen die uitgeprint en gebruikt kunnen worden door de leerlingen. 

De les is op dit moment onder redactie van de AWN werkgroep Educatie. 

------------------

Archeologie op school - vernieuwd

Op de website is nog meer informatie te vinden over archeologische erfgoededucatie voor het basisonderwijs en voor de brugklas van het Voortgezet Onderwijs. 

Nieuw zijn de lessen "Magie van de Archeologie". Het is de 11e les in de reeks lessen archeologie. Nieuw is ook de rubriek "Kinderboeken". In deze rubriek zijn "alle" titels van kinder/jeugdboeken opgenomen die een rechtstreekse relatie hebben met archeologie. 

Door de meeste AWN afdelingen worden er archeologische activiteiten georganiseerd voor basisscholen en enkele afdelingen ook voor het voortgezet onderwijs. 

Is er vanuit scholen belangstelling voor lessen archeologie en is er behoefte aan bijvoorbeeld een archeoloog in de klas of zelf een archeologieles uitvoeren, dan kan men contact opnemen met de AWN afdeling waarin de school valt. Adressen van afdelingen staan op de landelijke website van de AWN,  http://www.awn-archeologie.nl/afdelingen/ of met  archeologieopschool@gmail.com

---------------------------------

Archeologie op de basisschool

Door: Lysanne Michels en Floriske Meindertsma

De afgelopen maanden hebben wij, Lysanne en Floriske, een maatschappelijke stage gelopen bij de NJBG, voor het Honours-traject van onze Archeologieopleiding aan de Universiteit Leiden. Hiervoor hebben we een reeks archeologielessen gegeven aan de bovenbouw van basisscholen in Delft, Breda en Utrecht.

Voor onze lessen hebben we gebruik gemaakt van de lespakketten van de AWN. We hebben hier inspiratie uit opgedaan en zo onze eigen lessen creëerd, aangepast aan de tijd en eisen van de leerkrachten van de basisscholen. We begonnen iedere klas met een introductie les waarin we vertelden wat archeologie is en hoe archeologen te werk gaan. Vervolgens konden de kinderen zelf als échte archeologen aan de slag! Zo mochten ze gebroken potten in elkaar puzzelen en proberen te achterhalen wat de functie van scherven was geweest. Hiervoor hadden we een scherventafel gemaakt met echte scherven uit de Middeleeuwen en de Gouden Eeuw, die zijn gevonden op opgravingen in Delft en Breda. We verdeelden de klas in drie groepen en iedere groep kreeg een eigen categorie gebaseerd op functie: kookgerei, servies en opslag. Ze mochten dan zelf alle scherven die bij hun groepje hoorden verzamelen, waarbij ze ook scherven vonden die bij elkaar bleken te horen!

Verder gingen we aan de slag met experimentele archeologie: iedere leerling kreeg een klomp klei om daarmee zijn/haar eigen ijzertijdpot te kleien. Hierbij maakten ze alleen gebruik van hun handen en niet van een pottenbakkerswiel, want die hadden ze toen nog niet. In plaats daarvan bouwden ze hem op uit 'worstjes' van klei en streken ze de pot daarna mooi glad. Als versiering kerfden ze er geometrische patronen en mooie figuurtjes in. Sommige maakten zelfs oren aan hun pot om ze aan vast te kunnen houden. Zodra hun potten opgedroogd geworden waren konden ze deze mee naar huis nemen als leuk aandenken aan de les.

Als tweede aandenken kregen ze een folder van de NJBG mee. We hebben de kinderen verteld over de activiteiten en zomerkampen van de vereniging en we hebben hier foto's van laten zien. We hebben ook uitgelegd dat wat ze tijdens de lessen deden ze ook bij de NJBG kunnen doen. Alle kinderen waren erg enthousiast over de lessen. Sommige zeiden zelfs dat het de leukste geschiedenisles was die ze hadden gehad! Ook hun juffen en meesters waren heel positief en vroegen of de NJBG volgend schooljaar nog een keertje wilde komen.

   ------------------------------------

Piep...piep ....piep.....

door: Sven Jach, RTV Noord

Piep, pieeep, pieeeeep. Aan de Bosweg in Loppersum klinkt een kakofonie aan piepjes van metaaldetectoren. Zo'n zestig kinderen zoeken naar archeologische schatten uit de Lopster bodem.

'Dit is een scherf van een een pot uit de zeventiende eeuw', zegt Oliver Wöhler trots. Hij staat bovenop één van de metershoge zandbulten die langs de Bosweg zijn uitgestort. Met blote handen graaft hij nog een ander stuk aardewerk uit de grond.

Met blote handen in de blubber

Door de regen is het terrein veranderd in één grote blubberbende. De kinderen trekken zich er niks van aan en wroeten met hun blote handen in de modder. Sommigen zitten er van top tot teen onder.

Wat vinden de moeders ervan?

'Daarom heb ik een regenpak aan', zegt Mia Zwerver. Maar wat vindt haar moeder daar van? 'Het hoort erbij. Ik had het al ingecalculeerd. De wasmachine maakt het wel weer schoon', zegt Els Zwerver.

De vondst van z'n leven

De bulten zand zijn afkomstig van graafwerkzaamheden in het centrum van Loppersum. Doordat het een Wierdedorp is, zit de aarde vol archeologische schatten. Amateur-archeoloog Aldwin Wals weet dat als geen ander. Vorig jaar september deed hij nog de vondst van zijn leven. Een ongekend zeldzame schat van 48 gouden munten uit de vijftiende en zestiende eeuw.

'Het is hartstikke mooi om zoiets te vinden. Je denkt daar weleens aan, maar je verwacht het niet. Maar het is wel gebeurd', zei Wals destijds.

Eigenaar

Na zijn vondst ging Wals door met zoeken in de bulten aan de Bosweg. Daar vond hij nog een gouden munt die bij de schat hoort. Deze overhandigde hij afgelopen week aan gedeputeerde Fleur Gräper van (D66). Wettelijk gezien is de provincie Groningen namelijk eigenaar van alle bodemschatten.

Meer gouden munten?

De grote vraag is natuurlijk of er nog meer gouden munten zijn? 'Ik sluit niet uit dat de kinderen nog een munt vinden. We hebben de grond goed doorzocht, maar er kan altijd nog een verdwaald goudstuk tussen zitten', zegt Wals.

Inleveren
Mochten de kinderen een gouden munt vinden, dan mogen ze die helaas niet houden. De munt moet net als de rest van de goudschat naar het Archeologisch Depot in Nuis waar de provincie alle archeologische vondsten bewaard.

Middeleeuwse kookpot
'Ik heb een scherf en een oor van een middeleeuwse kookpot gevonden', zegt Gijs Woerdman trots. Archeoloog Fred van den Beemt van de archeologievereniging AWN is verbaasd over wat de kinderen allemaal vinden. 'De kookpot is zo'n 1500 jaar oud. Heel verrassend wat er allemaal uit de bodem van Loppersum komt.'

'Hier ging vroeger de poep doorheen'
Van den Beemt neemt alle vondsten onder de loep. 'Dit is niet zo heel oud', zegt hij tegen een jonge schatgraver. Het meisje kijkt ietwat beteuterd als ze hoort dat ze geen schat heeft gevonden. Maar als Van de Beemt vertelt wat het wél is, schiet ze in de lach. 'Hier ging vroeger de poep doorheen. Het is een oud stuk riool uit de jaren '30.'

Museum
Dat er uiteindelijk geen goud wordt gevonden deert de jonge goudzoekers niet. 'Ik vind het hartstikke leuk', zegt Tygo Dopma. De meest bijzondere schatten worden schoongemaakt en bewaard. In het weekend van 23 en 24 september zijn ze te zien in het tijdelijke Archeologisch Museum van Loppersum.

Zie ook TV reportage van RTVNoord:  www.rtvnoord.nl/nieuws/183309/Lopster-kinderen-speuren-in-de-blubber-naar-goud

 ----------------------------------------------------

Interesse voor archeologie bij kinderen

   

Marktonderzoekbureau Qrius, gespecialiseerd in jongeren, heeft een onderzoek uitgevoerd naar interesse van kinderen van 8 t/m 18 voor Archeologie. Het onderzoek biedt veel aanknopingspunten om archeologie op een aantrekkelijke manier bij kinderen en jongeren onder de aandacht te brengen. Het laat zien waar de kansen liggen om jonge doelgroepen te verleiden, maar het maakt ook duidelijk wat we beter niet (meer) kunnen doen – en waarom niet. Dat is soms wel confronterend.

In de bijlage een samenvatting van dit onderzoek en een toelichting. Op de laatste pagina van de samenvatting zijn 5 tips opgenomen voor iedereen die praktisch met de resultaten aan de slag wil gaan.

Jongerenonderzoek Archeologie
Toelichting bij brochure

---------------------------------------------------------
 

Archeologie op de basisschool

Door Lysanne Michels en Floriske Meindertsma

De afgelopen maanden hebben wij, Lysanne en Floriske, een maatschappelijke stage gelopen bij de Nederlandse Jeugdbond voor Geschiedenis (NJBG), voor het Honours-traject van onze Archeologieopleiding aan de Universiteit Leiden. De NJBG is een geschiedenis- en archeologieverenging voor een door jongen, die sinds 2011 een samenwerkingsovereenkomst heeft met de AWN. Voor de stage hebben we een reeks archeologielessen gegeven aan de bovenbouw van basisscholen in Delft, Breda en Utrecht. 

Voor onze lessen hebben we gebruik gemaakt van lespakketten van de AWN. We hebben hier inspiratie uit opgedaan en zo onze eigen lessen gecreëerd, aangepast aan de tijd en eisen van de leerkrachten van de basisscholen. We begonnen in iedere klas met een introductie les, waarin we vertelden wat archeologie is en hoe archeologen te werk gaan. Vervolgens konden de kinderen zelf als echte archeologen aan de slag. Zo mochten ze gebroken potten in elkaar plakken met schilders tape en proberen te achterhalen wat de functie van scherven was geweest. Hiervoor hadden we een scherventafel gemaakt met scherven uit de Middeleeuwen en de Gouden Eeuw, die zijn gevonden op opgravingen in Delft en Breda. We verdeelden de klas in drie groepen en iedere groep kreeg een eigen categorie gebaseerd op de functie: kookgerei, servies en opslag. Ze mochten dan zelf alle scherven die bij hun groepje hoorden verzamelen, waarbij ze ook scherven vonden die bij elkaar bleken te horen.

 

Verder gingen we aan de slag met experimentele archeologie: iedere leerling kreeg een klomp klei om daarmee zijn/haar eigen ijzertijdpot te kleien. Hierbij maakten ze alleen gebruik van hun handen en niet van een pottenbakkerswiel, aangezien ze die toen nog niet hadden. In plaats daarvan bouwden ze hem op uit kleirollen en streken de pot daarna mooi glad. Als versiering kerfden ze er geometrische patronen in. Sommigen maakten zelfs oren aan hun pot om ze aan vast te houden. Zodra hun potten opgedroogd en stevig geworden waren, konden ze deze ook mee naar huis nemen als een leuk aandenken aan de les.

Zowel de kinderen als hun leerkrachten waren erg enthousiast over de lessen. Sommigen zeiden zelfs dat het de leukste geschiedenisles was die ze hadden gehad: al met al een groot succes!

Zie ook: htttp://njbg.nl/?q=nieuws/archeologie-op-de-basisschool

---

Nederlandse Jeugdbond voor Geschiedenis

Via de website website NJBG kun op de hoogte blijven van het nieuws speciaal op het gebied van geschiedenis en archeologie voor en door de jeugd en jong-volwassenen !

---

 

---

Deel deze pagina